LPG Otomobil Tankları

 

LPG araç tankları basınçlı kaplar statüsünde olup azami 115 atmosfer gaz basıncına ve dış etkenlere mukavemetli olarak imal edilir. LPG gazını emniyetli olarak muhafaza eder. Silindir ve toroidal (Simit) olmak üzere iki çeşit gaz tankı vardır. Genellikle bu tip tanklarda 3 – 4 mm kalınlığında çelik sac kullanılır. Bu saclar röntgen dikişli kaynak sistemi ile birleştirilir. LPG Tankları ECER 67 standardında olmalıdır. LPG tankları 10 yıldan fazla kullanılmaz. Ömrünü dolduran tanklar imha edilmelidir. Benzin deposu ise plastikten imal edilir. Plastik benzin deposunun kaza anında delinmesi ve yırtılması çok kolaydır. Bu nedenle LPG Tankı kaza anında daha güvenlidir.

 

CNG Nedir?

 

Compressed Natural Gas yani sıkıştırılmış doğalgaz anlamına gelen CNG, mevcut gazın 3000 ila 3600 PSI arası değerlerde basınca dayanıklı tanklarda sıkıştırılmasıyla elde ediliyor. Bu işlem sonucu yüksek yanıcılık oranına sahip CNG oluşuyor. CNG, gaz formunda olduğundan dolayı hacmi oldukça yüksek bir hacme sahip. Buna karşılık daha büyük depolama alanlarına ihtiyaç duyuyor. Binek araçlarda kullanımının fazla olmamasının nedeni de bu. LPG’ye oranla hem performans hem de tüketim anlamında daha verimli. Türkiye’de CNG sistemleri daha çok toplu taşıma araçlarında kullanılıyor.

Benzinli motorlar LPG dönüşümlerinde olduğu gibi istenildiği zaman benzinle ve doğalgazla çalışabilir. Benzinli motorların dönüşümünde en büyük problem doğalgazın araç üzerinde depolanmasıdır. Doğalgaz (CNG) tüplerinin çok ağır ve çok büyük olmasından dolayı araç içerisinde çok fazla yer kaplamaktadır.

 

CNG temiz, kokusuz ve aşındırıcı, yakıcı ve çürütücü olmayan alternatif bir yakıttır, petrol ve dizel gibi geleneksel yakıtlara nazaran daha ucuz, verimli ve çevre dostudur (www.cng.co.tt/what-is-cng/). CNG havadan hafif olmakla beraber, atmosfere daha kolay yayılır ve yanma işleminin gerçekleşmesi için zengin karışımlar oluşturmaz, dolayısıyla sıkıştırılmış doğalgaz güvenli bir yakıttır. CNG sülfür, parçacıklı madde, ağır metal kalıntıları ve zehirli madde içermez, sıvı yakıtlara göre daha temiz yakıt tüketimi yapar ve motor yağına zarar verecek ikincil ürün bırakmaz, dolayısıyla bakım masraflarını azaltır

 

LPG Tankının araca montaj edilmesi

 

LPG deposu binek araçlarda, genellikle bagaj bölümünün en arkasına toroidal veya silindir tank kullanılarak yapılır.

Tank montajında en önemli husus; multivalfin tank üzerine monte edilmesidir. Multivalf üzerindeki göstergenin ve multivalfin yatay konumda olması gerekir. Tanklar; uygun şekilde, farklı uzunluk ve çapta üretilirler. Litre kapasiteleri boyutlara göre değişiklik gösterir. Tank hangi boyutta olursa olsun montajı aynıdır.

 

LPG Tankı üzerindeki Multivalfin görevleri şunlardır;

 

• LPG Tankı üzerine bağlanmalıdır.
• Tanka gaz dolum işlemi yapar.
• Dolum limitini ayarlar.
• Tankta yer alan yakıt seviyesini gösterir.
• LPG’ Yİ motora yönlendirir.
• Aşırı akım valfi ile aşırı akışı kontrol eder.
• Herhangi bir nedenden dolayı, motora giden borular delinirse gaz çıkışını keserek emniyeti sağlar.

 

Maksimum yakıt kapasitesi deponun toplam kapasitesinin % 80’ idir. Kalan % 20’ lik bölüm LPG buharıyla doludur. Böylece sıcaklıkta bir artışla birlikte içerdeki sıvının bütün hacmi doldurmadan genleşebilmesine imkan sağlanır. Multivalf gaz dolumunu emniyetli seviyede tutar.

 

Dönüşüm yapılana araçlarda doğru bir ürün seçimi ile gerekli montaj yapıldığı zaman herhangi bir performans kaybı ya da hasar yaşanmamaktadır. Ama seçilen ürün kalitesinin de mutlaka yüksek olması gerekmektedir. Yüzde yüz müşteri memnuniyeti sağlayan ürünleri seçmeniz sizin için faydalı olacaktır. Ayrıca otogaz kullanımı sayesinde benzine göre çok daha az karbon atığı bırakılır. Bu sayede motor ve motor yağının da korunmasını sağlamaktadır.

 

LPG Tank çeşitleri:

 

Depolama tankı

 

LPG’ nin depolanacağı çelikten yapılmış, atmosfere kapalı kaptır.

 

Küçük basınçlı tank

 

Toplam su kapasitesi 15 m^3’ den küçük çelikten yapılmış, atmosfere kapalı basınçlı kaptır.

 

Büyük Tank

 

Toplam Su kapasitesi 15,1m3 ila 110m3 arasında olan çelikten yapılmış, atmosfere kapalı basınçlı kaptır.

 

Yerüstü Tank

 

Her tarafı yer seviyesinin üstünde bulunan ve üzeri kum ve toprak gibi bir örtü malzemesiyle kaplanmış tanklardır. Tankların tüm yüzeyi güneş ışığını yansıtacak beyaz renkli boya ile boyanmalıdır. Ayrıca tank sahası uygun ölçüleme ile emniyet mesafelerine uygun olmalıdır.

 

Yeraltı Tankı

 

Gövde üst yüzeyi toprak altında kalan tanklardır. Tank kapağı kısmen toprak üstünde kalmalıdır.

 

Örtülü tank

 

Yer seviyesinin üstünde veya kısmen yeraltında olup, her tarafı en az 30 cm toprak, kum, yanıcı ve korozif olmayan malzemeyle kaplı tanklardır.

 

Topraklama

 

Yerüstü tankları ve buharlaştırıcıları topraklanmalıdır. Bu irtibatın minimum direnç değerli olması iyi topraklama anlamına gelmektedir. Topraklama işleminin 2 amacı vardır.

• Atmosferik koşullardan dolayı yüzey üzerinde biriken statik yüklerin kıvılcıma sebebiyet vermemesi için topraka deşarjı.
• Elektrikli cihaz ihtiva eden tesisatlarda gövdeye olası bir elektrik kaçağının verilmemesi.

Topraklama ölçümü ‘megermetre’ ile yapılmalıdır. Flanş çiftlerinde iki flanş yüzeyi arasında elektriksel iletkenliği sağlayacak malzemeler (bakır-lama) kullanılmalıdır.  

 

Çoğu hidrokarbon yakıtlara göre LPG’nin karbon-hidrojen oranı düşüktür. Dolayısıyla ürettiği birim enerji başına çok daha az karbondioksit (CO2) açığa çıkar.

• LPG değişik oranlarda bütan ve propan gazlarının karışımıdır. Karışım oranına göre farklılık gösterse de tüm diğer hidrokarbon yakıtlara (doğal gaz, benzin, dizel vs.) göre kilogram başına daha fazla enerji üretir. Kalorifik değeri yüksektir.
• Birleşmiş Milletler Uluslararası İklim Değişikliği Paneli’ne (IPCC) göre, karbondioksitin (CO2) küresel ısınma potansiyeli (GWP) faktörü, yani sera gazı etkisi 1 iken, doğalgazın ki (metan) 25, LPG’ninki 0’dır.
• Hava kirliliği ve insan sağlığı açısından en önemli kirleticiler katı parçacıklar (PM) ve azot oksitlerdir (NOx). Avrupa Birliği ülkelerinde PM’den kaynaklanan sağlık harcamalarının ton başına 75.000 Euro, NOx’den kaynaklananın ise 12.000 Euro olduğu hesaplanmaktadır.
• Katı parçacıklar, oluşan hava kirliliğinin Avrupa Birliği ülkelerinde her insanın hayatını ortalama 8 ila 6 ay azalttığı tahmin edilmektedir. Ayrıca açık ateşlerin neden olduğu solunum yolları sorunlarının dünyada yılda 1,5 milyon insanın hayatına mâl olduğu tespit edilmektedir.
• LPG’nin katı parçacıklar (PM) salınımı odun ve kömürden 25-35 defa, dizelden 10 defa, benzinden yüzde 30 daha azdır.
• Otomotiv yakıtları arasında azot oksitler (NOx) salınımı en düşük yakıt LPG otogazdır. LPG’li bir araç kilometre başına doğal gazlı bir araca göre yüzde 50, benzinli bir araca göre yüzde 75, dizel araca göre yüzde 200 daha az NOx üretmektedir.
• Avrupa Birliği’nde 1000 kilometre başına salınan zararlı maddelerden kaynaklanan sağlık harcamaları dikkate alındığında LPG otogaz, benzinden yüzde 70, dizelden yüzde 700 daha az sağlık harcaması sağlar.